Op reis met een niet bestaande supermarkt

Nadat Superland bij Impusgelden van de Provincie Noord Brabant en het BankGiro Loterijfonds de middelen had gevonden om een klantenservice te realiseren en op tournee te gaan, kon er actief naar buiten getreden worden. Superland nam eind 2018 en begin 2019 deel aan conferenties, seminars en brainstorm-sessies en ontwikkelde een eigen stem. Een stem om aan willekeurige mensen in Nederland te vragen of ze zich realiseren dat ze deel uitmaken van een grotendeels onzichtbare voedselketen en of ze vinden dat het beter geregeld kan worden. De trip en de antwoorden van bezoekers komen in de korte roadmovie 'Superland'. Gereed okt 2019.

Begin juni was Superland er helemaal klaar voor. Voor de gelegenheid was er een team samengesteld:

Helemaal links Sasha Ivantic - Cinematografie, Fotografie en montage van de film

Helemaal rechts Hester Klein Tijssink - Productieleiding, coördinatie en mede-woordvoerder Superland

In het midden Matthijs Bosman - Initiatiefnemer en woordvoerder Superland

Op 9 juni startte onze tocht met de klantenservice. De eerste locatie in Schalkhaar bleek een schot in de roos; we hadden een enorme aanloop dankzij de fietsers die meededen aan de fietsroute Van Hier Tot Ginder door het Sallandse landschap. De rol van Superland blijkt goed te werken want bezoekers vragen zich na een korte uitleg over de voedselketen al gauw af wie ze in de voedselketen vertrouwen en waarom eigenlijk. Temidden van de grote drukte ontstaan gesprekken die mijn verwachting overstijgen. Ik raak in een heel interessant gesprek met een voedseldeskundige en een varkensboer, waarbij één opmerking met name blijft hangen:

"Als ik door de weilanden rij, koeien, stallen en gewassen zie staan, dan realiseer ik me dat het één groot industrieterrein is. Eén groot, groen industrieterrein." En hij heeft gelijk: zo'n 70% van Nederland bestaat uit weiland.

De eerste dag zal later de drukste blijken, we verwelkomen tussen 10.30u en 17.30u honderden mensen in de klantenservice:

De tweede dag in Okkenbroek verloopt heel anders. De rust van het kleine dorp stelt ons in staat om een aantal prachtige interviews af te nemen met bezoekers van de klantenservice. Het gaat over de spagaat tussen datgene wat je als mens wil en wat er van je verwacht wordt. Het gaat over vertrouwen en kiezen met je hoofd of met je hart. Kortom de bezoekers komen boodschappen brengen in plaats van halen. Een opmerking die me bij bleef, overigens niet van bovenstaande Superland-klanten:

"Ik ben omringd door boeren, ik kan alles op loopafstand halen. Toch stap ik in de auto om naar de supermarkt te gaan."

Op CHV Noordkade, de Food en Kunsthaven in Veghel, krijgt Superland ook een fantastische plek. De verwachting was dat veel mensen te druk zouden zijn met hun boodschappen, maar de aantrekkingskracht van onze klantenservice is toch zo groot dat we tientallen klantenkaarten konden uitreiken en ook hier mooie gesprekken voerden met Superland-klanten. Het gaat regelmatig over vraag en aanbod en over de invloed die de consument heeft. "Ik heb me eigenlijk nooit zo gerealiseerd dat we met 17 miljoen consumenten zijn en dat we wel degelijk invloed hebben als we één geluid zouden afgeven."

Bibliotheek Meierijstad verrast ons met het verhaaladvies; Wat voor consument wil je zijn - een speciale uitgave met 12 leesadviezen over de voedselketen, ter ere van de komst van Superland.

Waar Superland ook tijdelijk zijn deuren opent, overal heeft er wel iemand over gelezen of van gehoord. "Aha, is dit nou Superland!" horen we vaak. En zowel op Distrifood.nl als op Foodupbrabant.nl verschijnen grotere artikelen over de aandachtspunten van Superland.

Op woensdag 12 juni regent het pijpenstelen in Den Haag. Maar het houdt ons niet tegen om de deuren van de klantenservice te openen op de binnenplaats van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Met ongeveer 100 medewerkers van het ministerie bespreken we vervolgens tijdens een lunchlezing de tussenstand van onze tournee en rijken we een gouden klantenkaart uit aan de Secretaris Generaal van LNV, de heer Goet, die met veel aandacht naar het verhaal van Superland luistert. We spreken af dat Superland en het Ministerie in gesprek blijven over de broodnodige veranderingen. 

Bij de HAS in Den Bosch hadden we uitgebreid contact met de agrariërs en Food designers van de toekomst en hun docenten.

"Als ik zie dat een pak melk € 0,90 kost en ik begin terug te rekenen; de verpakking, de koeling, het gebouw, de mensen die er werken en de transporteur, de kassa's, de reclames... Dan vraag ik me wel af hoeveel er in hemelsnaam nog over kan blijven voor de boer..."  Maar liefst 12 interessante interviews rijker vertrokken we naar de volgende vestiging van Superland. 

In Boxtel nam de burgemeester, de heer Naterop, een klantenkaart in ontvangst en spraken we tijdens onze koopavond met de bezoekers van de Bon Salon in het prachtige park Stapelen. 

In Eindhoven stond de klantenservice op het 18 septemberplein. Lokale nieuwszender Studio 040 kwam langs om een item over ons te maken: "...Vertrouwen de leveranciers van ons voedsel eigenlijk nog wel? En waar hebben we behoefte aan in een supermarkt? Om antwoord te vinden op dat soort vragen tour Superland als project door het hele land."

We hadden het zelf niet beter kunnen zeggen: 

In de LocHal in Tilburg staat Superland op vrijdagavond 14 juni en zaterdag 15 juni. Op vrijdagavond word ik samen met Dr. Roxanne van Giesen, Researcher Consumer Research, Quantitative Analysis Department CentERdata geïnterviewd door Netty van de Kamp. Het wordt een heel interessante avond waarbij gesproken wordt over mogelijkheden en oplossingen: "Er staat van alles op een verpakking, de ingrediënten, houdbaarheid, herkomst, voedingswaarde, kwaliteitskeurmerken... Waarom staat er eigenlijk niet op de verpakking welk deel van de verkoopprijs er ongeveer naar de producent gaat?"  

De voorlopig laatste avond van Superland stond Superland op de stoep van Museum de Fundatie in Zwolle, te gast bij Club Cele. Ook hier was het niet alleen Superland die de vragen stelde, Martijn van Hese wilde samen met het publiek alles weten over de klantenservice op tournee. Een mooi gesprek op een warme zomeravond in Zwolle was het gevolg. "Er wordt zo vaak gezegd dat het een kwestie van vraag en aanbod is. Dat er bijvoorbeeld kiloknallers in de schappen liggen omdat wij ze blijven kopen. Maar dat is volgens mij onzin. Het is andersom: ze worden gekocht omdat ze in de schappen liggen... Zou je dan eigenlijk vanuit dezelfde gedachte niet ook tegen boeren moeten zeggen dat ze worden afgeknepen omdat ze hun product zo goedkoop aan de supermarkten verkopen?" 

Naar aanleiding van deze tournee heeft Superland veel reacties en uitnodigingen ontvangen. De klantenservice is nog niet uitgevraagd en staat klaar om nieuwe vestigingen te openen in oktober. De film 'Superland' is dan ook gereed en zal tegen die tijd via deze website te zien zijn. Wil je Superland uitnodigen? Stuur een mail naar de grootste niet bestaande supermarkt van Nederland!